In elke schoolklas zitten 2 kinderen met TOS.
Praat uw peuter nog nauwelijks? Is uw kind stil in de klas, praat hij onverstaanbaar of struikelt hij voortdurend over zijn woorden? Begrijpt uw kind niet altijd wat u zegt? Dan kan het zijn dat het een taalontwikkelingsstoornis (TOS) heeft. Een TOS leidt vaak tot sociale, emotionele en gedragsproblemen. De logopedist kan uw kind helpen.
Volgens de NVLF, de beroepsvereniging voor logopedisten, heeft ongeveer 7% van de kinderen op de basisschool een taalontwikkelingsstoornis (TOS). Dat zijn twee kinderen in een schoolklas van 30 leerlingen. Bij jongens komt TOS vaker voor dan bij meisjes. TOS is een neurobiologische ontwikkelingsstoornis en kan erfelijk zijn. De oorzaak is nog niet bekend. Veel mensen weten niet van het bestaan van TOS, terwijl de stoornis veel vaker dan bijvoorbeeld autisme.
Vaker gepest
Volgens Marloes van der Boom, logopedist en taalwetenschapper en werkzaam als beleidsmedewerker bij de NVLF, is TOS een onzichtbare handicap met grote impact. ‘Kinderen met TOS hebben moeite met taal. Op het eerste gezicht lijkt er niets met ze aan de hand. Hun intelligentie, gehoor, algemene ontwikkeling is normaal. Maar door de stoornis hebben deze kinderen vaak sociale, emotionele en gedragsproblemen. Ze worden bijvoorbeeld vaker gepest. Dit komt omdat ze hun leeftijdsgenootjes niet altijd goed begrijpen. Hierdoor hebben ze meer moeite om vriendschappen aan te gaan of te onderhouden.’ Veel spanning thuis Omdat een kind met TOS zich niet altijd begrepen voelt, kan het heel stil worden of juist agressief. Ook de communicatie met ouders of broertjes en zusjes verloopt soms stroef. Dit leidt dan weer tot veel spanning thuis. Sommige kinderen blijven hun hele leven kampen met hun taalzwakte. Op latere leeftijd kunnen ze dan problemen krijgen het kiezen van een studie of het vinden van een baan. Marloes van der Boom beaamt dat in de samenleving nog te weinig bekend is over TOS. ‘Er wordt snel gedacht dat deze kinderen gewoon niet zo slim zijn. De stoornis is ook niet altijd even makkelijk te herkennen. Ieder kind heeft weer andere symptomen. En die veranderen weer naarmate kinderen ouder worden.’
Vermoeden van TOS
Of een kind daadwerkelijk TOS heeft, moet door onderzoeken officieel worden vastgesteld. Voor de diagnose doet de logopedist verschillende taaltests. Ook het gehoor wordt onderzocht, om er zeker van te zijn dat de oorzaak bijvoorbeeld niet doofheid is. Wanneer blijkt dat serieus sprake is van TOS, bepaalt de logopedist welke behandeling het beste bij het kind past. Ouders zijn hier altijd nauw bij betrokken, omdat ook zij vaak veel met hun kind moeten oefenen. Een schoolgaand kind met ernstige TOS moet vaak worden overgeplaatst naar het speciaal onderwijs.
Jong behandelen
Logopedie heeft een positieve invloed op TOS. Hoe jonger het kind is, hoe groter de kans op herstel. Een kind leert een taal namelijk tussen 0 en 6 jaar. De gevoeligheid om iets nieuws aan te leren op taalgebied is dan het grootst. ‘Een TOS gaat bij een deel van de kinderen nooit helemaal over’, benadrukt Van der Boom. ‘Wel kan de logopedist zorgen dat de klachten verminderen, waardoor een kind zoveel mogelijk mee kan doen op school en in de samenleving.’
Fotobijschrift: In elke klas zitten twee kinderen met een taalontwikkelingsstoornis. Maar hoe herkent u de signalen?